متاستاز سرطان

متاستاز گسترش سلولهای سرطانی به نواحی دیگر بدن بیمار است که اغلب از طریق سیستم لنفاوی یا جریان خون صورت می گیرد. یکی از دلایل مهم خطرناک و غیرقابل کنترل بودن بیماری سرطان همین قابلیت سلول های سرطانی ست.

سرطان متاستاتیک -تومور متاستاتیک-  بیماری است که از محل ابتدایی به مناطق مختلف بدن گسترش یافته است.

تومورهای ایجاد شده از سلولهای گسترش یافته، تومورهای ثانویه نامیده می شوند. این سرطان ممکن است در مناطقی، در نزدیکی محل اولیه یا به قسمت هایی از بدن که دورتر هستند، گسترش یافته باشد.

تشخیص سرطان متاستاتیک

سرطانی که از محل اولیه یا اصلی به سایر نقاط بدن گسترش یافته است ، به طور کلی به عنوان سرطان پیشرفته طبقه بندی می شود. هنگامی که سرطان فقط در بافتهای اطراف یا غدد لنفاوی گسترش یافته باشد ، به آن سرطان پیشرفته محلی گفته می شود. هنگامی که سرطان به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته است ، به آن سرطان متاستاتیک گفته می شود. کبد ، ریه ها ، غدد لنفاوی و استخوان ها مناطق شایع متاستاز هستند.

هنگامی که سرطان متاستاتیک به مکان جدیدی سرایت می کند ، با نام محل منشا سرطان نام گذاری می شود. به عنوان مثال ، اگر فرد مبتلا به سرطان پستان باشد و سرطان به استخوانها سرایت کرده باشد، گفته می شود که مبتلا به سرطان پستان با متاستازهای استخوانی است. اگر سرطان قبل از کشف، در بدن گسترش یابد و مشخص نباشد منشا آن کجاست ، به آن سرطان با منشا اولیه ناشناخته گفته می شود. سلول های سرطانی متاستاتیک دارای ویژگی هایی مانند سرطان اولیه هستند.

درمان سرطان متاستاتیک

درمان سرطان متاستاتیک با هدف کند کردن رشد یا گسترش سرطان انجام می شود. به طور معمول ، سرطان متاستاتیک برای دستیابی به سلولهای سرطانی در سراسر بدن به درمان سیستمیک یا داروهایی که از طریق دهان یا تزریق وارد جریان خون می شوند ،نیاز دارد، مانند شیمی درمانی یا هورمون درمانی. سایر روشهای درمانی ممکن است شامل ایمونوتراپی ، پرتودرمانی ، جراحی یا ترکیبی از این موارد باشد. معالجه به نوع سرطان ، منشا سرطان ، اندازه و محل متاستاز و عوامل دیگر بستگی دارد.

پس از متاستاز سرطان ، کنترل آن دشوار است. اگرچه برخی از انواع سرطان متاستاتیک با درمان های فعلی قابل درمان هستند ، اما در اکثر موارد درمان قطعی ممکن نیست.  در مواردی که سلول های سرطانی به درمان پاسخ نمی دهند، داروهایی برای افزایش کیفیت زندگی و طول عمر بیمار و کاهش درد  تجویز می شوند.

سلول های سرطانی چگونه گسترش می یابند؟

سلول های سرطانی طی چند مرحله در بدن پخش می شوند.این مراحل عبارتند از:

• رشد یا تهاجم به بافت های عادی نزدیک بافت منشا سرطان
• حرکت در بدن از طریق دیواره غدد لنفاوی مجاور یا رگهای خونی
• انتقال به سایر قسمتهای بدن از طریق سیستم لنفاوی و جریان خون
• توقف در رگ های خونی کوچک قسمتهای دور از بافت منشا سرطان و حمله به بافت اطراف محل توقف از طریق دیواره رگ های خونی
• رشد در این بافت تا زمانی که یک تومور ریز ایجاد شود.
• با ایجاد رگ های خونی جدید برای تومور ، باعث رسیدن غذا به سلول های سرطانی و فراهم کردن امکان رشد آنها می شود.

بیشتر اوقات ، گسترش سلولهای سرطانی در یکی از مراحل این پروسه متوقف می شود. اما ، اگر شرایط در هر مرحله برای سلول های سرطانی مطلوب باشد ، بعضی سلول ها قادر به ایجاد تومورهای جدید در سایر نقاط بدن می شوند. سلولهای سرطانی متاستاتیک همچنین می توانند برای سالها قبل از رشد مجدد، در مکانی دورتر به صورت غیرفعال باقی بمانند.

علائم سرطان متاستاتیک

سرطان متاستاتیک همیشه باعث ایجاد علائم در فرد نمی شود. در صورت بروز علائم ، ماهیت و فرکانس آنها به اندازه و محل تومورهای متاستاتیک ایجاد شده بستگی دارد. برخی از علائم رایج سرطان متاستاتیک عبارتند از:

• درد و شکستگی ، هنگامی که سرطان به استخوان سرایت کرده است.
• سردرد ، تشنج یا سرگیجه هنگامی که سرطان به مغز سرایت کرده است.
• تنگی نفس ، هنگامی که سرطان به ریه سرایت کرده است.
• زردی یا تورم در شکم ، هنگامی که سرطان به کبد گسترش یافته است.

سرطان ها به چه قسمتهایی از بدن متاستاز می دهند؟

سرطان می تواند در بیشتر قسمت های بدن گسترش یابد ، با این حال انواع مختلف سرطان معمولا به قسمتهای خاصی از بدن متاستاز می دهند. شایع ترین قسمتهایی که متاستاز سرطان در آنها شیوع دارد استخوان ، کبد و ریه ها هستند.

لیست زیر شایع ترین محل متاستاز برای سرطان های مختلف را معرفی می کند.این لیست شامل غدد لنفاوی نمی شود.